Positieve gezondheid als brede kijk op je welzijn

Positieve gezondheid kijkt verder dan alleen of je ziek bent of niet, en richt zich op wat je leven waardevol maakt en hoe je omgaat met uitdagingen. Steeds meer mensen en organisaties gebruiken deze manier van denken, omdat het helpt om je kracht en mogelijkheden te zien, ook als je beperkingen hebt. In plaats van de nadruk op klachten en problemen, kijkt positieve gezondheid naar wat nog wél goed gaat.

Zes gebieden die samen je gezonde leven vormen

Volgens deze visie op gezondheid ben je niet alleen gezond als je geen klachten hebt. Je hele leven telt mee, met zes belangrijke gebieden. Dat zijn lichamelijk functioneren (zoals conditie en pijn), mentaal welbevinden (jezelf prettig voelen), zingeving (doelen hebben), meedoen (contact met andere mensen), dagelijks functioneren (zelf dingen regelen) en kwaliteit van leven (tevreden zijn met je leven). Deze zes vlakken samen geven een compleet beeld van hoe het met je gaat. Je hoeft niet op elk vlak perfect te scoren om je gezond te voelen. Het gaat erom wat jij belangrijk vindt en waar je nog aan wilt werken.

• lichamelijk functioneren (zoals conditie en pijn)
• mentaal welbevinden (jezelf prettig voelen)
• zingeving (doelen hebben)
• meedoen (contact met andere mensen)
• dagelijks functioneren (zelf dingen regelen)
• kwaliteit van leven (tevreden zijn met je leven)

De kracht van zelf keuzes maken en veerkracht

Deze bredere manier van denken legt de nadruk op eigen regie. Dit betekent dat jij zelf kiest wat je wilt veranderen en waar je steun bij nodig hebt. Veerkracht, ofwel de manier waarop je omgaat met tegenslag, speelt daarbij een grote rol. Als bijvoorbeeld iets op je werk of thuis niet goed loopt, kun je samen met een professional kijken op welk gebied je wilt verbeteren. Soms is een kleine stap al genoeg, zoals meer bewegen, praten met vrienden of leren ontspannen. Zo groeit je vertrouwen dat je invloed hebt op je eigen situatie.

Praten over wat voor jou telt

Steeds vaker voeren zorgverleners en begeleiders een gesprek waarbij het niet draait om medische termen. Zij vragen bijvoorbeeld wat jij zelf graag mee wilt maken, wat je lastig vindt en wat juist goed lukt. Door het positieve gezondheid-model krijg je handige vragen om samen te kijken wat beter kan. Zo’n gesprek kan helpen om doelen te stellen die passen bij jouw leven, in plaats van alleen naar meetbare uitkomsten te kijken zoals je gewicht of de bloeddruk. Dit maakt de zorg persoonlijker en begrijpelijker voor iedereen.

Het positieve gezondheid-model in de praktijk

In veel buurten in Nederland worden inmiddels stappen gezet met deze visie. Huisartsen, wijkteams, scholen en sportclubs gebruiken de zes gebieden als herkenbare kaart. Dat kan met een speciale vragenlijst of het Spinnenweb, waarop je zelf invult waar je blij mee bent en op welke punten je groei wilt zien. Dit kan helpen om zelf meer grip te krijgen en om hulpverleners beter te laten aansluiten bij jouw wensen. Ook in onderwijs, sport of bij het werk zoeken mensen met deze aanpak naar nieuwe mogelijkheden, zelfs als er problemen zijn. Zo gaat het niet alleen om genezen, maar vooral om prettig leven met wat wél mogelijk is.

Meest gestelde vragen over positieve gezondheid

Wat betekent veerkracht in het idee van positieve gezondheid?

Veerkracht betekent dat je kunt omgaan met veranderingen en problemen in je leven. Binnen positieve gezondheid gaat het erom dat je niet alleen kijkt naar wat moeilijk is, maar juist ook naar hoe je doorgaat en oplossingen zoekt.

Kan iedereen werken met deze manier van kijken naar gezondheid?

Iedereen kan positieve gezondheid gebruiken. Je hoeft niet ziek te zijn. Het helpt om te kijken waar je blij mee bent en waar je aan wilt werken, of je nu jong of oud bent, gezond of met een beperking.

Hoe helpt het in gesprekken met zorgverleners?

Het idee van positieve gezondheid zorgt ervoor dat zorgverleners meer naar je luisteren. Je kunt samen bespreken wat voor jou belangrijk is, in plaats van alleen te praten over klachten of medicijnen.

Wat is het Spinnenweb van positieve gezondheid?

Het Spinnenweb is een plaatje met zes vlakken, die samen laten zien hoe het met je gaat op verschillende gebieden. Je kunt zelf punten geven en zo zien waar je kracht ligt en waar je misschien iets wilt veranderen.

Waarom is positieve gezondheid steeds populairder?

Deze visie wordt populairder omdat mensen meer willen kijken naar het hele leven en niet alleen naar ziekte of een klacht. Het geeft ruimte om te groeien en om samen plannen te maken voor een betere kwaliteit van leven.